Son 20 yılda yayımlanan yaklaşık 50 çalışma üzerine yapılan yeni bir incelemeye göre, vejetaryen ve vegan beslenme biçimleri daha iyi sağlıkla ilişkilendiriliyor

Bitki Temelli Diyetlerin Sağlık Üzerindeki Etkileri: 20 Yıllık Araştırmaların İncelemesi

Vejetaryen ve Vegan Beslenme Biçimlerinin Kalp Hastalıkları, Kanser ve Ölüm Riski Üzerindeki Potansiyel Faydaları ve Sınırlamaları

Son 20 yılda yayımlanan yaklaşık 50 çalışma üzerine yapılan yeni bir incelemeye göre, vejetaryen ve vegan beslenme biçimleri daha iyi sağlıkla ilişkilendiriliyor. Bu diyetlerin, kalp hastalıkları, kanser ve ölüm riskinin azalması gibi faydalar sağladığı görülüyor.

Önceki araştırmalar, et, rafine tahıllar, şeker ve tuz açısından zengin, bitkisel ürünler açısından fakir bir beslenme biçiminin daha yüksek ölüm riskiyle bağlantılı olduğunu göstermişti. Araştırmalar ayrıca, hayvansal ürünlerin tüketiminin azaltılması ve bitki temelli beslenmenin artırılmasının kalp hastalığı ve kanser riskini düşürebileceğini ortaya koyuyor.

Ancak, bu tür diyetlerin sağladığı faydalar net değildi. Ocak 2000 ile Haziran 2023 arasında yayımlanan 48 çalışmanın incelendiği yeni bir araştırma, bitki temelli diyetler ile kalp sağlığı ve kanser riski arasındaki bağlantıları değerlendirdi. Bu inceleme, vejetaryen ve vegan diyetlerin metabolik hastalıklar, kanser ve ölümle ilişkili kan basıncı ve kan şekeri gibi birçok risk faktöründe daha iyi sağlık durumuyla "güçlü istatistiksel ilişki" gösterdiğini ortaya koyuyor.

Bilim insanları, bu diyetlerin kalp hastalığı, gastrointestinal ve prostat kanseri riskinin azalmasıyla ilişkili olduğunu tespit etti. Bulgular, bitki temelli diyetlerin sağlık açısından önemli faydalar sağladığını işaret ediyor.

Ancak araştırmacılar, çalışmalarda takip edilen beslenme rejimleri, hasta demografisi ve çalışmanın süresi bakımından farklılıklar bulunduğu için, tespit edilen bağlantıların gücünün sınırlı olabileceği konusunda uyarıyor. Ayrıca, bazı bitki temelli beslenme biçimlerinin bazı kişilerde vitamin ve mineral eksikliklerine yol açabileceğini belirtiyorlar.

Daha fazla araştırma tamamlanana kadar, bitki temelli diyetlerin geniş çapta tavsiye edilmemesi gerektiğini söylüyorlar. Araştırmacılar, kısıtlayıcı olabilecek bu diyetlerle ilişkili potansiyel riskler ve büyük bir çalışmanın yol açtığı çeşitlilik nedeniyle, sonuçların kanıt gücünün önemli ölçüde sınırlı olduğunu belirtiyor.

Ancak, vejetaryen diyetin insan sağlığına fayda sağlayabileceğini vurgulayan inceleme, bu beslenme biçiminin "21. yüzyılda insan sağlığı üzerinde en çok etki yaratan iki kronik hastalığı önlemede etkili stratejilerden biri olabileceğini" ifade ediyor.